Tezkor xotira (RAM) - HPE

🧠 Tezkor xotira (RAM) — tizimingizning fikrlash maydoni

Agar protsessor — bu miyangiz bo‘lsa, RAM — bu uning qisqa muddatli xotirasi. Qancha ko‘p va tezroq bo‘lsa, kompyuter shunchalik “erkin” ishlaydi. U ayni damda tizim ishlatayotgan barcha ma’lumotlarni vaqtincha saqlaydi: ochilgan dasturlar, brauzer oynalari, ishlov berilayotgan fayllar.

Zamonamizda esa, RAM — bu hasham emas, balki zarurat.

📌 RAM nima?

Tezkor xotira (RAM, Random Access Memory) — bu kompyuter doimiy murojaat qiladigan tez ishlaydigan xotira. Kompyuter qayta yoqilganda u tozalanadi, lekin tizim faol bo‘lganida, barcha kerakli ma’lumotlar shu yerda bo‘ladi.

📁 Qancha RAM ko‘p bo‘lsa, bir vaqtning o‘zida shuncha ko‘p vazifani bajarsa bo‘ladi — “osilib qolish”siz. Qanchalik chastotasi yuqori bo‘lsa, protsessor bilan almashinuvi shunchalik tez bo‘ladi.

🧩 RAM turlari

💻 Shaxsiy kompyuterlar va ish stansiyalari uchun (DIMM, UDIMM)
Oson o‘rnatiladi, odatda DDR4 yoki DDR5 formatida. Ofis va uy kompyuterlari, dizaynerlik ish stansiyalari uchun mos.
📍 Misollar: HPE 16GB DDR4-3200MHz 3200AA UDIMM, Samsung 32GB DDR4-3200MHz UDIMM

🖥 Serverlar uchun (LRDIMM, RDIMM, UDIMM)
ECC (xatoliklarni tuzatish) qo‘llab-quvvatlashi muhim, yuqori barqarorlik va zichlik. Ko‘pincha ko‘p kanalli rejimda ishlaydi.
📍 Misollar: Samsung 64GB DDR4-2666MHz 2666V-LD2-12-DB1 LRDIMM, Samsung 32GB DDR4-2933MHz 2933Y-RB2-12-MH1

🔩 O‘rnatiladigan tizimlar uchun
Ixcham modullar (SO-DIMM yoki LPDDR), energiya tejovchi, cheklangan sharoitlarda doimiy ishlashga mo‘ljallangan.
📍 Misollar: Apacer, Transcend, ADATA Industrial

⚙️ Qanday RAM tanlash kerak?

• Hajmi: oddiy ishlar uchun 8 GB, serverlar va rendering uchun 256+ GB

• Form-faktor: DIMM (PC/serverlar) yoki SO-DIMM (noutbuklar/kompakt tizimlar)

• Chastota va timinglar: chastota yuqori, timinglar past — ishlash tez

• ECC kerakmi yoki yo‘qmi: serverlar uchun ECC muhim

• Moslik: ona plata, chipset va protsessor bilan to‘g‘ri kelishi kerak

🪑 RAM — bu ish stolingiz kabi. Agar kichkina bo‘lsa — har safar narsalarni olib-qo‘yishga to‘g‘ri keladi. Agar katta bo‘lsa — hammasi qo‘l ostingizda.